hiều ngày 21/12/2023, UBND huyện tổ chức Hội nghị sơ kết 4 năm thực hiện Đề án "Đẩy mạnh vận thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội” giai đoạn 2019-2023. Đồng chí Trần Văn Vỵ - Phó Chủ tịch UBND huyện chủ trì hội nghị. Dự hội nghị có đồng chí Bùi Thị Hồng Chiên - Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Phó Chủ tịch HĐND huyện; các đồng chí Ủy viên BTV Huyện ủy, Ủy viên BCH Đảng bộ huyện; Thành viên Ban chỉ đạo Đề án đẩy mạnh vận động thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội trên địa bàn huyện; Thành viên bộ phận Thường trực giúp việc BCĐ và các Tổ công tác đôn đốc, kiểm tra, giám sát thực hiện Đề án đẩy mạnh vận động thực hiện NSVM trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội trên địa bàn huyện; Bí thư các Đảng bộ, Chi bộ trực thuộc Huyện ủy; Thủ trưởng các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể huyện; các cơ quan ngành dọc đóng trên địa bàn huyện; Đại diện Thường trực Đảng ủy, Lãnh đạo UBND, Công chức Văn hoá - Thông tin và Thể thao các xã, thị trấn.

Đ/c Đinh Văn Trâm - Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện trình bày cáo cáo

Sơ kết 4 năm thực hiện Đề án NSVM trên địa bàn huyện

         Sau 04 năm triển khai thực hiện Đề án, nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân trên địa bàn huyện đã có nhiều chuyển biến. Khơi dậy và phát huy những giá trị văn hoá tốt đẹp; việc cưới, việc tang, mừng thọ, lễ hội cơ bản được thực hiện gọn nhẹ, nhiều hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan được loại bỏ; nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh. Kết quả, về việc cưới toàn huyện có 3.761/4.539 đám thực hiện theo NSVM (đạt tỷ lệ 82,3%), riêng trong năm2023, việc cưới có: 841/954 đám thực hiện theo NSVM (đạt 88,2%), cơ bản, các đám cưới chấp hành nghiêm Luật Hôn nhân và gia đình, chỉ tổ chức lễ cưới sau khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận kết hôn. Lễ cưới tổ chức trang trọng, tiết kiệm; trang trí lễ cưới, trang phục cô dâu, chú rể lịch sự phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc. Các gia đình đã cam kết với chính quyền địa phương, tổ chức đám cưới theoquy ước của thôn, xóm, tổ dân phố. Làm cỗ đủ ăn, không làm cỗ chia phần, ăn cỗ không lấy phần; số lượng khách mời phù hợp, chỉ mời khách trong phạm vi gia đình, thân tộc, nội bộ cơ quan, bạn bè thân thiết; việc sử dụng rượu, bia, thuốc lá đã giảm nhiều; tình trạng cán bộ, công chức, viên chức đi dự đám cưới trong giờ làm việc hầu như không còn. Một số địa phương có tục lệ ngồi ăn cỗ 4 người, 5 người một mâm, đã chuyển sang 6 người một mâm góp phần tiết kiệm cho các gia đình; không còn việc thách cưới, đòi hỏi lễ vật mang tính vụ lợi. Các hoạt động văn nghệ diễn ra vui tươi, lành mạnh đúng thời gian quy định (không quá 22h đêm). Chương trình lễ thành hôn ngắn gọn, không quá 60 phút; việc tổ chức đưa đón dâu đã chấp hành khá tốt luật an toàn giao thông; việc tổ chức ăn lại mặt hầu như không còn. Tiêu biểu như xóm 6, xóm 10 xã Xuân Ninh, xóm 5 xã Xuân Thượng; tổ 4, tổ 7 thị trấn Xuân Trường; xóm 5 xã Xuân Phương; xóm 3 xã Xuân Thủy; xóm 4 xã Xuân Tân; xóm 6 xã Xuân Hồng; xóm 2 xã Thọ Nghiệp..

         Về việc tang, toàn huyện có 4.113/4.392 đám thực hiện theo NSVM (đạt tỷ lệ 93,6%) trong đó số đám thực hiện hỏa táng 1.442/4.392 đám (đạt tỷ lệ 33,3%), năm 2023, việc tang có: 941/975 đám thực hiện theo NSVM (đạt 96,5%). Hầu hết các đám tang được tổ chức trang trọng, tiết kiệm phù hợp với quy định của pháp luật, phong tục, tập quán của địa phương và hoàn cảnh của các gia đình. Các gia đình có đám tang đều ký cam kết tổ chức lễ tang theo nếp sống văn hoá. Việc thực hiện các nghi lễ trong đám tang ngắn gọn, các đoàn viếng không đọc tiểu sử, lời điếu người từ trần. Các hủ tục lạc hậu được cắt bỏ, không còn khóc thuê, kéo chữ, tế kèn; số lượng vòng hoa, bức trướng giảm nhiều, Ban tổ chức lễ tang bố trí từ 3 đến 5 vòng hoa viếng để luân chuyển; khi báo tin buồn, các gia đình thông báo cho các tập thể cá nhân không mang vòng hoa đến viếng. Đã hạn chế việc rắc tiền thật, rải giấy tiền, giấy vàng, tiền âm phủ trên đường đưa tang. Thời gian gần đây, nhiều gia đình đã lựa chọn hình thức hỏa táng, góp phần giữ gìn vệ sinh môi trường tiêu biểu như một số gia đình ở Xuân Thượng, Xuân Tân, Xuân Hồng, Xuân Vinh, Xuân Thủy, Xuân Ninh.

          Về mừng thọ, toàn huyện đã tổ chức mừng thọ cho 15.891 cụ từ 70 đến trên 100 tuổi. Hầu hết các địa phương tổ chức mừng thọ các cụ trong một ngày, vào dịp tết nguyên đán. UBND các xã, thị trấn đã phối hợp với Hội Người cao tuổi cùng các ban ngành đoàn thể tổ chức mừng thọ các cụ tại hội trường nhà văn hoá các xã, thị trấn đảm bảo trang trọng, ý nghĩa, gọn nhẹ. Một số nơi giao cho Ban chi ủy xóm phối hợp với chi hội người cao tuổi và các đoàn thể chính trị xã hội tổ chức chúc thọ các cụ tại nhà văn hóa xóm đảm bảo trang trọng, ý nghĩa.  

         Về lễ hội: Trên địa bàn huyện đã tổ chức các lễ hội truyền thống đảm bảo theo quy định tại Nghị định số 110 ngày 29/8/2018 của Chính phủ về quản lý và tổ chức lễ hội và Đề án NSVM. Các lễ hội diễn ra antoàn, tiết kiệm; giữ gìn phát huy các giá trị văn hóatruyền thống. Phần lễ tiến hành ngắn gọn, trang trọng, phù hợp với truyền thống, phong tục của địa phương, có ý nghĩa giáo dục sâu sắc. Phần hội tổ chức các trò chơi dân gian, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao bổ ích, lành mạnh, tạo khí thế vui tươi, phấn khởi trong nhân dân.

Các đại biểu phát biểu tham luận tại Hội nghị

         Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện Đề án xây dựng NSVM trên địa bàn xã vẫn còn một số tồn tại, như: Một số đám cưới còn tổ chức ăn uống linh đình, làm cỗ chia phần, ăn cỗ lấy phần, phô trương, lãng phí, sử dụng âm thanh công suất lớn làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Ở nhiều địa phương còn tình trạng dựng rạp lấn chiếm lòng, lề đường ảnh hưởng đến người tham gia giao thông, gây mất an toàn giao thông. Một số đám tang  còn tổ chức ăn cỗ linh đình, làm cỗ mời khách; một số đám có quan hệ rộng vẫn sử dụng nhiều vòng hoa, lẵng hoa viếng, rải giấy tiền, giấy vàng trên đường đưa tang làm ảnh hưởng đến môi trường, còn có 1 số  đám tang thuê trống lớn, kèn đồng gây tốn kém, lãng phí. Tại một số xã gia đình tổ chức mừng thọ cho NCT, mời nhiều khách, ăn uống linh đình gây lãng phí, tốn kém. Công tác tuyên truyền vận động thực hiện Đề án chưa thường xuyên. Việc xây dựng, thực hiện mô hình điểm chưa theo đúng kế hoạch, việc thực hiện NSVM chưa đồng bộ giữa các địa phương. Các địa phương, đơn vị chưa đưa nội dung thực hiện Đề án là một tiêu chí để đánh giá, xếp loại tổ chức, cá nhân dịp cuối năm…

Đ/c Trần Văn Vỵ - Phó Chủ tịch UBND huyện phát biểu kết luận Hội nghị

         Sau khi đại diện các xã, thị trấn phát biểu tham luận tại Hội nghị, nêu những thuận lợi, khó khăn trong quá trình triển khai Đề án Đẩy mạnh thực hiện nếp sống văn minh. Phát biểu kết luận Hội nghị, đồng chí Trần Văn Vỵ - Phó Chủ tịch UBND huyện biểu dương các cơ quan, đơn vị, địa phương đã tích cực trong thực hiện Đề án Đẩy mạnh thực hiện nếp sống văn minh. Về những nhiệm vụ  trong thời gian tới, đồng chí Phó chủ tịch UBND huyện nhấn mạnh: Trước mắt điều chỉnh bổ sung quy ước ở xóm, tổ dân phố nhất là đối với các xã có kế hoạch sáp nhập. Đồng thời kiện toàn ban chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên ban chỉ đạo phụ trách cơ sở. Định kỳ họp kiểm điểm đánh giá tình hình, tìm ra những hạn chế, khuyết điểm để có biện pháp khắc phục. Kiên trì trong công tác tuyên truyền vận động, lấy tuyên truyền vận động thuyết phục là biện pháp hàng đầu xuyên suốt. Phát huy cho được vai trò nêu gương của cán bộ công chức viên chức đảng viên đoàn viên hội viên, các tổ chức chính trị xã hội. Đề nghị các đồng chí thành viên Ban chỉ đạo của huyện nêu cao tinh thần trách nhiệm, tăng cường bám sát cơ sở, tăng cường công tác lãnh đạo chỉ đạo, kiểm tra giám sát thực hiện đề án ở các địa phương./.

Thực hiện: PV Nguyễn Huệ - Trung tâm VH-TT&TT huyện